صنعت فولاد یکی از پایه‌های اصلی اقتصاد جهانی در امروز است و پلتفرم‌های مدیریت معاملات فولادی مانند پلتفرم شما، نقش کلیدی در تسهیل خرید و فروش این مواد ایفا می‌کنند. مواد اولیه، نیمه‌ساخته و مواد معدنی، اجزای اساسی زنجیره تأمین فولاد هستند. در این مقاله، به معرفی دقیق این دسته‌ها می‌پردازیم تا درک بهتری از آن‌ها برای فعالان بازار فراهم شود. این اطلاعات بر اساس داده‌های معتبر از منابع جهانی مانند انجمن جهانی فولاد و شرکت‌های بزرگ تولیدکننده گردآوری شده است.
صنعت فولاد یکی از پایه‌های اصلی اقتصاد جهانی در امروز است و پلتفرم‌های مدیریت معاملات فولادی مانند پلتفرم شما، نقش کلیدی در تسهیل خرید و فروش این مواد ایفا می‌کنند. مواد اولیه، نیمه‌ساخته و مواد معدنی، اجزای اساسی زنجیره تأمین فولاد هستند. در این مقاله، به معرفی دقیق این دسته‌ها می‌پردازیم تا درک بهتری از آن‌ها برای فعالان بازار فراهم شود. این اطلاعات بر اساس داده‌های معتبر از منابع جهانی مانند انجمن جهانی فولاد و شرکت‌های بزرگ تولیدکننده گردآوری شده است.
مواد معدنی در صنعت فولاد
مواد معدنی پایه و اساس تولید فولاد را تشکیل می‌دهند. این مواد اغلب از معادن استخراج شده و برای کاهش اکسیدهای آهن و ایجاد آلیاژهای مقاوم استفاده می‌شوند. در ادامه، مهم‌ترین آن‌ها را بررسی می‌کنیم:
- سنگ آهن (Iron Ore): اصلی‌ترین ماده معدنی برای تولید فولاد. سنگ آهن حاوی اکسیدهای آهن است و حدود ۹۸% از آن برای ساخت فولاد استفاده می‌شود. تولید جهانی آن حدود ۲.۳ میلیارد تن در سال است و کشورهای برتر تولیدکننده شامل استرالیا، برزیل و هند هستند. انواع آن شامل هماتیت و مگنتیت است که پس از استخراج، در کوره‌های بلند برای تولید آهن خام به کار می‌رود.
-
زغال سنگ (Coal): به ویژه زغال سنگ کک‌شو (متالورژیکی) که برای تولید کک استفاده می‌شود. کک به عنوان احیاکننده و سوخت در کوره‌های بلند عمل می‌کند. تولید جهانی زغال متالورژیکی حدود ۱ میلیارد تن در سال است و استرالیا بزرگ‌ترین صادرکننده آن است.
-
سنگ آهک (Limestone): به عنوان فلاکس (جریان‌ساز) برای حذف ناخالصی‌ها استفاده می‌شود. در فرآیند تولید، حدود ۲۷۰ کیلوگرم سنگ آهک برای هر تن فولاد خام در مسیر BF/BOF مصرف می‌شود.
-
سایر مواد معدنی: شامل منگنز (برای افزایش سختی فولاد)، کروم (برای فولاد ضدزنگ)، وانادیوم، تنگستن، مولیبدن و تیتانیوم که در آلیاژهای خاص استفاده می‌شوند. این عناصر اغلب به صورت فروآلیاژها (مانند فروکروم) اضافه می‌شوند. همچنین، دولومیت و مگنزیت برای پوشش کوره‌ها و فلاکس‌های اضافی به کار می‌روند.
مواد اولیه در صنعت فولاد
مواد اولیه شامل مواد معدنی فوق به علاوه مواد بازیافتی و فرآوری‌شده است. این مواد مستقیماً در فرآیندهای تولید مانند کوره بلند (BF/BOF) یا کوره قوس الکتریکی (EAF) استفاده می‌شوند:
- آهن خام (Pig Iron) یا آهن مستقیم احیا شده (DRI): از سنگ آهن تولید می‌شود و پایه فولاد است.
- قراضه فولادی (Scrap Metal): مهم‌ترین ماده بازیافتی. حدود ۶۵۰ میلیون تن در سال برای تولید فولاد استفاده می‌شود و می‌تواند تا ۱۰۰% شارژ کوره EAF را تشکیل دهد. استفاده از قراضه، مصرف سنگ آهن، زغال و سنگ آهک را کاهش می‌دهد.
- فروآلیاژها (Ferroalloys): مانند فرومنگنز و فروکروم که برای تنظیم خواص فولاد اضافه می‌شوند.
در مسیر BF/BOF که ۷۰% تولید جهانی را پوشش می‌دهد، حدود ۱.۳۷۰ کیلوگرم سنگ آهن، ۷۸۰ کیلوگرم زغال و ۲۷۰ کیلوگرم سنگ آهک برای هر تن فولاد خام نیاز است.
محصولات نیمه‌ساخته فولادی
محصولات نیمه‌ساخته (Semi-Finished Products) خروجی اولیه فرآیندهای ریخته‌گری هستند و برای تولید محصولات نهایی مانند ورق، میلگرد و لوله استفاده می‌شوند. این محصولات معمولاً از طریق نورد گرم به شکل نهایی تبدیل می‌شوند:
| نوع محصول |
توضیحات |
کاربردها |
| اسلب (Slab) |
مقطع مستطیل‌شکل با نسبت ابعاد بزرگ. |
تولید ورق و کویل‌های تخت. |
| بلوم (Bloom) |
مقطع مربعی یا نزدیک به مربع با اضلاع بیش از ۲۰۰ میلی‌متر. |
نورد مقاطع سنگین مانند تیرآهن. |
| بیلت مربعی (Square Billet) |
مقطع مربعی با اضلاع تا ۲۰۰ میلی‌متر. |
نورد مقاطع متوسط و سبک مانند میلگرد. |
| بلانک تیر (Beam Blank) |
شکل خاص برای تولید تیرهای پهن. |
نورد تیرهای پهن‌فلنج. |
| راند (Round) |
مقطع گرد. |
تولید لوله‌های بدون درز و محورها. |
